‘Bol bol uyu, sonra hiç uyuyamayacaksın!’ Hamileyken çok sık duyduk değil mi bu sinir bozucu cümleyi. Sanki uykusuz kalmış bütün anneler ‘ohh işte sen de uykusuz kalacaksın’ der gibi yüzümüze yüzümüze haykırdı 🙂 Peki bu doğru mu? Bütün anneler uykusuz mu?Bana göre bebek büyütmenin en kritik noktası uyku. Uykuyu çözdün mü sırtın yere gelmez. Zaman daha hızlanır. Bebeğin daha çabuk büyür. Sinirlerin daha sağlam olur. Sen daha mutlu olursun, dolayısıyla bebeğin daha mutlu olur.

Hadi öğretelim o zaman bebeklerimize nasıl uyuyacaklarını.

UYKU EĞİTİMİ

Lila doğduktan sonra nasıl uyutacağıma dair hiç bir fikrim yoktu. Zaten olsa ne olurdu? Kolik bebeği hoplata, zıplata, kucağında dolaştıra dolaştıra zar zor uyutuyordum. Zaten o da ağlamaktan yorgun düşüyordu ama gece 12-1 gibi ancak uyuyordu. Yavrucağın koliği bitti, diş sıkıntısı başladı. Gece gündüz yine devam ettik aynı şekilde uyutmaya. Gün geçtikçe daha çok yürümek zorunda kalıyorduk. Yürümek yetmiyordu bazen koridorda koşuyorduk. -duk diyorum çünkü bu bir ekip işiydi. Önce ben başlıyordum tura. Abartmıyorum koridorda yarım saat gidip geliyordum, yeri geliyor koşuyordum. Ninniler, şarkılar da cabası. Ne zaman kollarım uyuşuyordu, sırtım ağrıyordu Batuya devrediyordum. Onda uyumazsa tekrar ben, sonra Batu, ben diye gidiyordu. Hem zihinsel olarak hem fiziksel olarak bitmiştik :).

Günlerden bir gün, Lila 8 aylık olmuş. Batunun beli tutulmuş. Ben idare etmeye çalışıyorum ama olmuyor. Gündüz yarımşar saatten 4 kez uyuyor. Birde gece, etti mi beş. Kol mu kalır, bel mi kalır? Benim de her yerim tutuldu sonunda. Bu böyle olmaz dedim ve başladım araştırmaya. Ferber’ler, Hogg’lar, West’ler en iyi arkadaşım oldu. Yine okudum hepsini. Bebeklerdeki sorun şuydu. REM ve Non-REM (hafif uyku ve derin uyku) uykuları arasındaki geçiş 45 dakikada idi. Bu yüzden çocuk gece hafif uykudan derine geçerken  sallanarak uyuyorsa tekrar sallanmak, memede uyuduysa tekrar meme emmek istiyordu. Eğitim şarttı çünkü gece boyu annenin defalarca onu tekrar uyutması gerekiyordu. Tabi benim asıl sorunum bu değildi çünkü Lila gece sık uyanan bir bebek değildi. İlk dalışa kendi geçebilse her şey çok güzel olacaktı.

Bütün yöntemlerin ortak noktası uyku rutiniydi. Her akşam aynı saatte ılık bir banyo, pijamalar, sıkı bir beslenme ve iyi geceler rutinini oluşturmakla başladım işe.

Ferber yöntemi beni çok heyecanlandırdı. Katı bir yöntemdi, beneği kontrollü bir şekilde ağlatıyordun fakat en fazla bir haftada sonuca ulaşılacağını söylüyordu. Kesin kararlıydım ne diyorsa yapacaktım. Rutini tamamlayıp Lilayı yatırdım, iyi geceler öpücüğü verdim ve çıktım odadan. Allahım kıyamet kopuyor! Kapının önünde 3 dakika bekliyorum. Dakikalar saat oldu sanki. Girip sakinleştiriyorum. Ama kucağa almak yok! Sakin ve kısık sesle konuşarak ve sırtını sıvazlayarak bir şeyler yapmaya çalışıyorum. İyi de ağlamaktan zaten beni duymuyor ki. Neyse ter içinde kalıyorum stresten ve tekrar çıkıyorum. Yine aynı şey. Ağladım ağlayacağım.. İnat ettim belim ağrıyor sıkıcam dişimi beş gün. Batu isyan ediyor, ‘ben varken bu çocuk ağlayamaz böyle’ diyor, annem ‘yazık çocuğa, ağlatılmaz bu kadar’ diyor. Ben hiç rahat değilim ama direniyorum herkese her şeye karşı. 2. gün daha da korkunç oluyor her şey. Ve 3. gün Lila kendini kusturmayı öğreniyor. Mecbur alıyorum kucağıma. Ferber maceramız burada sona eriyor. ikimize de bu eziyeti daha fazla yaşatmayacağım.

Hemen geçiyorum Hogg’a. Şşş-pat yöntemi de diyebiliriz. Burada yine uyku rutinimizi uyguluyoruz ve bebeğimizi yatağına yatırıyoruz. Bir yandan üç kez kısa kısa ‘şşt, şşt, şşşt’ diyor, diğer yandan da poposuna ya da sırtına yine üç kez pat pat pat yapıyoruz. Ne çok yumuşak ne de çok sert olmalı. Ben ‘nasıl olur da bu bir uyutma yöntemi olur’ derken Lila ilk akşam 20 dakika gibi bir sürede bu şekilde uyudu. Şoka girdim, sevinçten uçtum. Sanki ben bulmuştum yöntemi, sanki benim başarımdı 🙂 Batu da kapmıştı yöntemi, çok mutluyduk 🙂 Bir iki ay böyle uyuttuk sanırım.  Fakat gün geçtikçe bu yöntem bizi zorlamaya başladı. Dalma süresi kısalacağına uzuyordu. Şşşt yapmaktan çenemiz, pat yapmaktan kolumuz yoruluyordu. Ahh o bir saat yatağının yanına oturup pat yaptığım çileli geceler…

Yine yöntem değiştirmeye karar verdim. Artık bu işe bir son verecektim. Geçtik West yöntemine (Lila artık neredeyse 1 yaşında). West kontrollü uzaklaşmayı öneriyor. Bebeği yatağına koyuyorsunuz ve odada bir sandalyeye, koltuğa oturup uyumasını bekliyorsunuz. Göz teması yok, konuşmak yok. Geçtim oturdum. Lila kalkıyor,oturuyor, konuşmaya çalışıyor, gülüyor, ağlıyor, dikkatimi çekmek için  yapmadığı numara kalmıyor. Hiç oralı olmuyorum, ama çok uzadı bu iş bir saat oldu sanırım. Koydu kafasını, ‘oluyor galiba’ derken tekrar kalkıyor! Fenalık geçiriyorum o koltukta. Ve sonra ne oluyorsa oluyor uyuyor. Ben yine mutluluktan uçuyorum. İçimden sevinç çığlıkları atıyorum. Ve Lila artık kendi kendine uyuyor. Ben sadece odasındaki koltukta oturuyorum, hatta uzanıyorum, hatta arkamı dönüp telefonum elimde instagramda takılıyorum, kitap okuyorum. Yine çok uzun bir süre bu yöntemle mutlu mesut uyuyor.

Fakat o uyusun diye beklemek benim için feci bir zaman kaybı oluyor. O kendi kendine uyumaya çalışsa ben de yemeği yapsam ,film izlesem gibi hayallerim var. Yine Lilanın uyuması için bir saat beklediğim bir gün Lilaya ‘benim çok çişim geldi, çişimi yapıp gelicem, sen gözlerini kapat’ deyip çıkıyorum odadan. Biraz oyalanıyorum, gidip kamerayı açıyorum. Uyumaya çalışıyor, gözleri kapalı. Sesi çıkmıyor, uyumuş! İlk defa! Yine sessiz mutluluk çığlıkları. O günden sonra türlü bahanelerle çıkıyorum odasından ve ben çıktıktan sonra uyuyor. Sanırım o da bunu istiyormuş. Biri odada uyanık otururken o uyumakta zorlanıyormuş. Artık tek uyumasının zamanı gelmiş. Bir süre sonra da yatağına yatırıp, öpüp, iyi geceler deyip çıkmaya başladık. Bizim uyku eğitimi serüvenimiz de böyle tamamlanmıştı. Bütün yöntemleri deneyimledik, mutluluğa giden yolda adım adım ilerledik 🙂

Yaman ise kendinden uyku eğitimli doğdu. Şu an 6 aylık olmak üzere ve süper iyi bir uykucu. Kucağımda sütünü içerken mayışır, yatağına koyar bazen biraz yatağı ileri geri sallarım hemen uyur genelde. Gece de bir kez beslenmek için kalkar, ama gözünü bile açmaz. Hemen geri dalar. Zaten iki kardeş bu derece farklı olabilirler ?. Yaman’a neden hemen eğitim vermedim? Çünkü onu ultra hızlı uyutup odadan çıkmam gerekiyor. Çünkü Lila bekliyor ?. Biraz gecikirsem hönk diye odaya girip Yamanın uykusunu sabote ediyor.

 

 UYKU GERİLEMESİ (Sleep Regressions)

Bebeğiniz 4. ayında, 8. ayında, bir yaş civarında, 18 aylıkken ve 2 yaşında uyku gerilemesi yaşayabilir. Ne çok değil mi?! Bu gerilemeler 1 ile 4 hafta arası sürerler ve sonra her şey normale döner. O yüzden sakin olun 🙂

4. ayda yenidoğanlıktan çıkan bebeğinizin uyku düzeni değişir. 4. aydaki regresyon diğerleri gibi değildir. Artık eski düzene dönülmez! Bundan sonra nereye koyarsan koy uyuyan, top patlasa uyanmayan minik insan değildir. Bundan sonra dış uyaranlardan daha çok etkilenmeye başlar. Gündüz uykuları kısalabilir ve gece uykuları daha sık bölünebilir. Siz sadece sakin ve sabırlı olun ve nasıl uyutuyorsanız o şekilde uyutmaya devam edin. Bunun bebeğinizin sağlıklı gelişiminin bir parçası olduğunu unutmayın.

Diğer regresyonlar geçicidir. En fazla bir ay sürer ve sonra eski düzeninize dönersiniz. Ama o bir ay sizi zorlayabilir.

Lila bütün regresyonları dibine kadar yaşadı sağolsun 🙂 Ben her seferinde ‘ne oluyor, diş mi, eskiye mi döndük, artık kendi uyumayacak herhalde’ diye ümitsizliğe kapıldım. Hepsinde de o eski düzen geri geldi. Bizi en çok etkileyen 2 yaş oldu. Bu yaş grubunda kabuslar, korkular, tuvalet eğitimi, okul gibi gelişmeler çocukların uyku bozukluklarına sebep olabiliyor. Bir de üstüne kardeş gelince Lila için biraz daha zor oldu. Yaman doğduktan iki ay sonra yazlığa taşındık (yer değişikliği de ne yazık ki aynı döneme denk geldi) Lila geceleri ağlayarak, çığlık atarak uyanmaya başladı. Sonra bu neredeyse her gece olmaya başladı. Her zamanki gibi diş dedim ama değildi. Yanına gittiğimizde hemen sakinleşiyordu fakat uykuya öyle kolay geri dalamıyordu. Neredeyse bir ay sürdü bu dönem. Sonra da tek yatmak istemedi. Bir süre uykuya dalana kadar ya ben ya babası yanında yattık. Sonra kendi kendine eskiye döndü çok şükür.

Konuyla ilgili okumak isterseniz bu linkte bilmek istediklerinizi bulabilirsiniz (ingilizce) .

DİĞER SORUNLAR

Diş çıkarma dönemleri, hastalıklar, kaygılar, ailedeki gerginlikler vb durumlarda çocukların hemen uykuları ve iştahları etkileniyor.

Bu nedenle bebeğiniz büyürken sık sık uyku bozulmaları yaşabilirsiniz. Fakat endişelenmeyin. Ciddi bir sorun olmadığı sürece bu geçici dönemlerin sonunda çocuğunuzun uykusu da eskiye dönüyor.

Bütün bu yöntemleri, sorunları, gerilemeleri anlat anlat bitmez aslında. En güzel yöntem, kesin çözüm diye bir şeyin olmadığını öğrendim ben. Durumunuza, kendinize, çocuğunuza, şartlarınıza göre değişir bütün yöntemler. Öyle bir yoğunluğunuz vardır ki uyku rutini bile oluşturmakta zorlanabilirsiniz. O yüzden en güzel yöntem bütün yöntemleri bilip, kendi eğitim sisteminizi oluşturmak bence 🙂

Uyusunlar da büyüsünler..